dalia Eveline

Edmund Jankowski w 1888r w swej książce „Ogród przy dworze wiejskim” napisał o daliach: „…Znana powszechnie roślina kwiatowa, ulubiona dla jednych, dla drugich niemiła, zwłaszcza, że jesień przypomina”…
Te łatwe w uprawie kwiaty od wielu lat goszczące u nas w ogrodach przywędrowały do nas z Meksyku przez Hiszpanię. Trudno określić dokładnie, kiedy dotarły do Polski. W naszym klimacie dalie nie zimują i konieczne jest wykopywanie ich z gruntu na zimę. Przechowujemy ich karpy w pomieszczeniu, gdzie temperatura waha się od 3 do 10st C.





Uprawa jest bardzo prosta i nie wymaga specjalnych umiejętności. Sadzić można na kilka sposobów: Podpędzić karpy w donicach już od lutego-marca i potem w połowie maja wysadzić na docelowe miejsce. Można również w trzeciej dekadzie kwietnia posadzić już do gruntu. Można też z podpędzonych dalii pozyskać sadzonki zielne i je sadzić do gruntu w maju. Każdy ma swoje doświadczania, którymi może się podzielić i pytania, które można tu na Forum zadać.
Przez lata powstało wiele odmian poprzez krzyżowanie i mutacje. Jeszcze w latach 90-tych przeczytałam, że mamy trzy rodzaje dalii: dekoracyjne, pomponowe i kaktusowe (I. Kiliańska „Kwiaty i krzewy ozdobne w ogródku”). Ale obecnie dzielimy dalie na więcej grup:

1. Pojedyncze (Single flowered)
2. Anemonowe (Anemone)
3. Kołnierzykowe (Colerette)
4. Grzybieniaste (Waterlily)
5. Dekoracyjne (Decorative)
6. Kuliste (Ball)
7. Pomponowe (Pompon)
8. Kaktusowe (Cactus)
9. Półkaktusowe (Semi-cactus)
10. Orchideowe (Orchid)
11. Strzępiaste/Jeleniorożne (Fimbriated)
12. Peoniowe
13. Pozostałe (Miscelaneous)

Dodatkowo Amerykańskie Towarzystwo Daliowe wyodrębniło z dekoracyjnych grupę "Stellar" (nie wiem, jak tłumaczyć na polski - gwiaździste?), których płatki przypominają zakończenie kajaka


Uprawa: stanowisko, gleba

Do wysadzenia dalii niezbędne jest słoneczne stanowisko. Dalie w cieniu i półcieniu mają wiotkie łodygi i nie kwitną. Konieczna jest też dobra ziemia. Warto wysadzać w ziemię kompostową z dodatkiem naturalnych przygotowanych już nawozów (dojrzały obornik lub granulat), mogą to być też wióry rogowe, fusy od kawy. W lipcu można jeszcze zasilić mineralnymi nawozami przeznaczonymi do roślin cebulowych, kłączowych i bulwiastych. Należy podlewać dalie zwłaszcza w okresie suszy. Pamiętajmy, że w ciągu kilku miesięcy z niewielkiej karpy wyrasta bujny krzew z pokaźną ilością kwiatów więc trzeba o nasze dalie zadbać!

Informuję, że w nadchodzącym wydaniu czasopisma Gardeners World - edycja polska na stronie tytułowej widnieje podtytuł "Dalie bez tajemnic". Autor artykułu Monty Don przybliża odmiany chętnie uprawiane w Wielkiej Brytanii i opowiada, jak zainteresował się daliami. Dziś na hamaku poczytałam! Generalnie dla wyjadaczy niczego nie odkrył, ale ogólnie ciekawie!

Czy ktoś tu uprawia dalie? No oprócz mnie, Gabriela i Mirki? Wiem, wiem! Forum się rozkręca, buduje...

Miłko ja

Dagusiu! Jesteś zapobigawcza profesjonalnie! Podpory już powbijane i czekają na wzrost roślin. Ja niestety nie jestem tak ogarnięta Podpory wsadzam, jak dopiero zaczynają się kłaść.
Pamiętam jak przed wielu laty miałam tylko dwie odmiany od taty: York & Lancaster oraz Poppet. Obydwie dość wysokie, wybujałe stare odmiany i pustych i bardzo kruchych łodygach. Ogrodu nie miałam przy domu i tylko w sobotę jeździłam. Po jakieś burzy wszystko zastałam połamane i położone.
Teraz są posadzone w grupie dość ciasno i jedna drugą podpiera. Jak widzę, że jakaś coś krzywo rośnie lub się kładzie, dopiero wtedy podpieram.

U mnie na odwrót w miarę wzrostu dali podpory są zmieniane,u mnie warunki pogodowe są zmienne więc wolę dmuchać na zimne,zbyt wiele serca wkładam w te kwiaty,mam tylko nadzieję że niedługo podpór nie będzie widać,niektóre ładnie rosną mam już pierwsze pączki ale kilka to jakaś masakra w tym roku pewnie nie zakwitną gnije łodyga i od nowa próbuje pęd wypuścić.

Kupiłam jako Dahlia ' Chocolate', ale raczej nią nie jest. Czy ktoś ją zna?

Wiesiu! A obejrzyj dokładnie opakowanie! Na odwrocie powinno pisać, że to Honka Surprise! Też taką kupiłam i czekam, co z tego wyrośnie. To jest tegoroczne, czy zeszłoroczne zdjęcie?

No cóż w pewnym wieku już się tak ma że czyta się tylko duże litery a na froncie pisało Dahlia ' Chocolate' . Poczytam więc co na odwrocie
Zdjęcie zeszłoroczne, bo na stan dnia dzisiejszego jeszcze pąków brak

Jeszcze ja, jeszcze ja dalie kocham i uprawiam maniacko, pędząc je początkowo w doniczkach

Kilka już kwitnie, ale fotki wstawię jutro rano i wieczorem Tzn. dziś

Mnie też rosną, zrobię zdjęcia w weekend. Nie wiem, czy za bardzo nie narozrabiałam - trochę dalii wsadziłam obok peonii - brakowało mi słonecznego miejsca, a po kopaniu trawnika pod mieczyki wymiękłam i teraz się martwię, bo nie widziałam, żeby ktokolwiek tak zrobił.
Czy one sobie nie zaszkodzą? Miałam taki pomysł, że zarówno jedne i drugie będą podlewane. Tylko co z tego będzie?
Nie wyszły mi jak do tej pory tylko ze 3 dalie.
To tak na serio mój pierwszy raz

Drogie koleżanki daliowe, nikt mi nie powiedział, że dalie są takie kruche. Mam już 2 na swoim koncie . Czy te bulwy dadzą sobie radę? Może jeszcze coś wypuszczą?



Chyba przestanę je pielić. Tak się zestresowałam.
Dziś lub jutro będę pryskać na mszyce bo je obsiadły (te posadzone na obrzeżach działki, w środku nie widziałam nalotów, nawet na różach ).
Martwię się, że ta uprawa przeze mnie dalii na dobre im nie wyjdzie.
Pączki zaczynają się pojawiać w błyskawicznym temie. Będzie sporo kwiatów (jak dalie dożyją).

Ale niby co? Połamałaś? Powyrywałaś? Wiatr Ci potarmosił? Dobre! Ja przy przerywaniu nagietków, które rosną sobie pomiędzy daliami wyrwałam bardzo dla mnie cenną odmianę Sassafrass Ale szybciutko posadziłam z powrotem podlałam i grzecznie przeprosiłam. Doszła do siebie, ale za głowę się chwytam, jak obok niej przechodzę...

Zrobiłam dokładnie to samo i zobaczę . Jedną złamałam jak pieliłam, jedną wiatr.

Czy zdarzyła Wam się taka dalia, jak poniżej? Mam wrażenie, że jej odbiło. Można porównać do tzw czarciej miotły: mnóstwo drobnych pędów i ani śladu pąków i kwiatów! To piękny anemon od Siberki z zeszłego roku przesłany w doniczce i pieczołowicie zapakowany Dała w zeszłym roku jednego koślawego kwiatka. Myślałam, że to wina, że w donicy, ale inne rosną i kwitną

Po wykopaniu zauważyłam przy karpach białe narośla - jakby kolejne zniekształcone pędy, gotowe do wypuszczenia. Ja to wszystko radykalnie poobrywałam i zostawiłam karpę normalnie wyglądającą.

Muszę poszukać, co to może być

PS. Znalazłam! To choroba bakteryjna Agrobacterium tumefaciens (Crown gall - guzowatość)! Niestety dalia do wyrzucenia! Jak wykopię - dam zdjęcia poglądowe karp!

Sezon daliowy się rozkręca! Nie zapomnijmy teraz o nawożeniu! Jeśli ktoś już to zrobił, może powtórzyć w połowie sierpnia, ale teraz by się przydało. Do dyspozycji mamy nawozy do cebulowych lub do pomidorów. Nie jestem chemicznym fachowcem i nie podam jakie powinny być proporcje NPK w nawozie, ale czytałam w Gardener's World, że taki do pomidorów jest dobry, dalie go lubią.
Nie wiem, jakie są sierpniowe prognozy, ale jeśli będzie susza i upał, nie obędzie się bez podlewania. Ja puszczam wąż w nóżki, ale coraz częściej myślę o jakimś systemie nawadniania, bo coraz mniej mi się przekładać węża.

Warto zrobić przegląd dalii pod względem podpór. U mnie rosną na kupie i wzajemnie się podtrzymują, ale zauważyłam, że kilka się pokładło i musiałam podpierać. Wiele osób stosuje drewniane sztachetki i wiązanie sznurkiem. Ja stosuję podpory z nierdzewnego drutu. Takie półokrągłe. Nie widać ich, a też nie narażają rośliny na np choroby grzybowe.

I pamiętajmy o ścinaniu przekwitłych kwiatów. Ja to robię zaraz, kiedy dolne płatki zaczynają więdnąć. Nie żałujmy! W miejsce jednego kwiatka pojawi się kilka następnych.

Dalia Goldorange - stara niezawodna, zjawiskowa - obficie kwitnąca!

Nawóz do pomidorów ma więcej potasu (kwiaty, owoce) i fosforu (korzenie, owoce), a mniej azotu (masa zielona).
N-P-K się nauczyłam, bo takie nawozy są zdecydowanie tańsze niż dedykowane i można kupić lepszej firmy za niższą cenę.

Mam wrażenie że wreszcie dalie wzięły się za siebie,kilka dni temu włożyłam pod karpy nawóz z guano gołębi i to im musi wystarczyć.


Odo

Ja też mam gołębiak. Jutro będę lała w połączeniu z pokrzywą. Samym boję się sypać, żeby nie popalić.
Dagny, jak używasz tego gołębiaka? Suchy, namoczony?
Proszę tu kawę na ławę, tylko dokładnie, bo to może kosztować kwiatki życie.

Gosiu zawsze daję suchy pod karpę,taką zwykłą garść,jest tam słoma,trochę piórek,zboże,guano nigdy nic złego się dalią nie stało,zawsze to robię przed dłuższymi opadami deszczu

Dzięki Dagny za informację. Ja mam taki z czyszczenia gołębnika, więc mega mocny. Zostanę przy swojej metodzie - moczenie, rozcieńczanie i podlewanie na nie suchą ziemię. Mam ten gołębiak również dzięki temu, że wielu sąsiadów popaliło sobie rośliny.
Nawóz świetny, tylko trzeba używać z głową.