Osmunda lancea
długosz

dawniej: Osmundastrum
ang. Japanese lancea flowering fern

Wśród kilku gatunków rodzaju Osmunda, właśnie Osmunda lancea uważana jest za jedną z najciekawszych. Choć , jako osobny gatunek długosza została opisana już w 'Encyclopaedia Londinensis.vol.XVIII' , wydanej w Londynie w 1821 r , dziś, dość trudno dotrzeć do obszerniejszych , wiarygodnych informacji o niej, prócz tej, iż pochodzi ze wschodniej Azji - Japonii, gdzie porasta dość wilgotne i lekko cieniste miejsca np. nad brzegami rzek . Zarówno Martin Rickard w swojej 'Garden Ferns', jak i Sue Olsen w 'Encyclopedia of Garden Ferns', nie poświęcają jej wiele uwagi, choć zgodnie podkreślają, iż jest gatunkiem rzadkim, nieczęsto spotykanym w kolekcjach miłośników paproci. Także zasoby internetowe,tym razem zawodzą - znaleźć można tylko kilka jej zdjęć bez obszerniejszych opisów.


'Encyclopaedia Londinensis.vol.XVIII'




Wśród informacji, jakie można odszukać na internetowej stronie holenderskiego dystrybutora paproci, spotykamy tą, iż Osmunda lancea do złudzenia przypomina Osmunda regalis a różni się w zasadzie tylko rozmiarami, które osiąga : 50 cm wysokości i 150 cm rozpiętości. Podobnie opisuje ją Martin Rickard , nieco powiększając do 60-90 cm wysokości i dodając, że listki ( zgodnie z nazwą gatunkową) są ostro zakończone, w kształcie podobne do włóczni. Charakterystykę tego długosza zamyka stwierdzeniem, iż jest sporo mniejsza od długosza królewskiego , wiosną ma ciemniejszy czerwony koloryt i szkoda, iż jest dość rzadka, gdyż jest piękna, elegancką paprocią.


Sue Olsen poświęca Osmunda lancea kilka zdań więcej,stwierdzając, iż jest bardzo podobna do Osmunda japonica, lecz charakteryzuje się mniejszymi rozmiarami (30-40 cm) i ogólnie mniejszym wigorem. Porównując jednak informacje na temat tych dwóch długoszy , można znaleźć takie, które dla nas, ogrodników nie mają wielkiego znaczenia i wymagałyby posiadania mikroskopu , gdyż cechy odróżniające (prócz wzrostu i docelowego kształtu listków) Osmunda japonica i Osmunda lancea, to niuanse typu ... bardziej podłużnego kształtu zarodników. W naturze, oba te gatunki często krzyżują się, tworząc naturalna hybrydę Osmunda x intermedia.


Co można więc stwierdzić z obserwacji Osmunda lancea w naszych ogrodach i jakie wnioski sami możemy wyciągnąć ?

Na pewno ten, iż jest najmniejszym z rodziny Osmunda, choć nie do końca wiadomo, jakie rozmiary osiągnie w naszych warunkach klimatycznych, które są niestety cięższe, niż angielskie a sezon wegetacyjny nieco krótszy. Liście zarodnionośne są mniejsze niż trotofile (liście asymilacyjne), ale pojawiają się od nich nieco wcześniej, już na przełomie kwietnia i maja. Świeżo a nawet dość jaskrawo zielone sporofile osadzone są na mocno czerwonych łodygach , które z czasem stają się bardziej zielone. Pastorały, z których rozwijają się liście asymilacyjne , pojawiają się nieco później i w tej fazie rozwoju, mają rudy kolor a następnie w trakcie sezonu zielenieją . Frondy zbudowane są z par przeciwlegle położonych,ostro zakończonych listków , czym przypominają włócznię - stąd nazwa O. lancea( 'o kształcie włóczni, lancy')

Sadząc ją, należy pamiętać, jakie stanowiska zasiedla w naturze : wymagać będzie miejsca lekko cienistego(dopuszczalne jest także słoneczne) , zasobnego, wilgotnego i o dość kwaśnej glebie. Wg Rickarda, polecana jest do uprawy w strefie 8, wg Sue Olsen, w strefach 6-9, ma więc szansę zimować z powodzeniem, zabezpieczona , w polskich ogrodach. W moim i Tomasza ogrodzie zimuje od kilku lat a problemem jest tylko jej bardzo wczesne wznawianie wegetacji.


Występowanie Osmunda lancea na naturalnych stanowiskach w Japonii


źródło: Global Biodiversity Information Facility

Osmunda lancea, to najwcześniej pojawiająca się u mnie paproć - fot.02.04.2016r











Na przełomie maja i czerwca zarodniki są już gotowe do wysiewu





osmunda warunki uprawy

Moja pociecha podmarzła ubiegłej wiosny, na szczęście w trakcie sezonu się zregenerowała

Tomaszu, siałeś tego długosza, jak oceniasz efekty?

Moja Osmunda lancea, równolatka z tomaszową, nie miała w 2014 r szczęścia. Ciepła zima i wczesna wiosna spowodowały, że już w kwietniu pokazały się liście - także zarodnionośne. Warto podkreślić, że ten długosz w ogóle ma tendencję do bardzo wczesnego pokazywania pastorałow! Kilka nocy z temp. -6C zrobiło swoje. Później ładnie odbiła, ale nie była już tak piękna, jak egzemplarz Tomasza. Późnym latem zmieniłam jej stanowisko na bardziej słoneczne i osłonięte i nieźle się w sumie zebrała. Tylko latem przysparza mi nieco kłopotów, muszę w upały często, co najmniej raz dziennie ją podlewać.

Pollu, świetny opis. Taki jak lubię. Dziękuje !
To moja ulubiona osmunda, nie mam jeszcze tak pięknej jak Ty czy Tomek ale mam do kogo równać

Witaj Zen, dziekuję Jak nie raz i nie dwa, powtarzaliśmy, literatura na temat paproci jest bardzo skąpa. Myszkując i czytając o nich, mam czasem wrażenie, ze piszący powtarzają jakieś informacje a sami nigdy z ta paprocią się nie spotkali, lub nie byli łaskawi przyjrzec się jej... bo jak można stwierdzić, że lancea podobna jest do regalis??? Masz je, to wiesz o czym piszę. Mało dobrych zdjęć porównawczych i w ogóle ogólna mizera w tym temacie. A szkoda, bo to naprawdę ciekawa paproć .

Poll napisał:
Efekty oceń na poniższych zdjęciach
Zarodniki osmundy tracą zdolność kiełkowania już po kilku miesiącach, więc najlepiej je wysiać zaraz po zbiorze.Z tego co pamiętam te zebrane były już w połowie maja.

Przedrośla i pierwsze sporofity.



W tym roku kilka siewek zostawiłem na zimę w gruncie.Zobaczymy jak przezimują?
Na zdjęciu już 2,5 letnie rośliny.


.

Jak napisałam we wstępie tego watku, Osmunda lancea jest jedną z najwcześniej wznawiających wegetację paproci, stąd jej uprawa jest dla mnie niemałym stresem. No bo po co paproć pokazuje zaczątki pastorałów już na początku marca a zarodniki jej są dojrzałe już w maju?

Już wczoraj zauwazyłam jej białe kotki zwiniętych pastorałów . Teraz, to kwestia kilkunastu ciepłych dni, by się rozwinęły.

Osmunda lancea dziś w moim ogrodzie (Dolny Śląsk)







.

Nowy sezon, nowe pastorały .... Dopiero początek kwietnia a wyraźnie widać już zielone zarodnie . Jak zwykle najszybsza!



.

U mnie nie było opadów śniegu, ale dwie ostatnie noce były z przymrozkami, więc nie wiem, czy Osmunda lancea nadal rośnie bez kłopotów. Ostatnie4 zdjęcia mam sprzed 2 dni, wtedy pastorały były juz całkiem rozwinięte a sporofile górowały nad całą kepą. Jeden wielki sporofilowy bukiet. Dziś się przekonam, czy to zdjęcie jest już historyczne...

Osmunda lancea jest najszybciej startującą i najdynamiczniej rosnacą paprocią wśród wszystkich długoszy.



.

Polu, u Ciebie to już konkretny okaz wyrósł .
U mnie kilka siewek spędziło pierwszą zimę w gruncie... i ma się całkiem dobrze .

Poll napisał:
Żaden ze sporofili nie przetrwał majowych przymrozków - wszystkie zbrązowiały i uschły. Także trotofile po jednej części kępy, ucierpiały.
Dziś Osmunda lancea wygląda już dość przyzwoicie- pojawiły się nowe pastorały i wciąż rozwijają się młode, nieco rudawe liście.








fot.,27.07.2017r

Dziś przeniosłam go na inne, lepiej osłonięte i mocniej podlewane stanowisko o kwaśnej glebie.
.

W przeciwieństwie do innych długoszy liście zarodnionośne pojawiają się już na młodych roślinach.

Bo to w ogóle jest kapitalny gatunek długosza! Ma te wadę, ze bardzo wcześnie startuje a niekwestionowaną zaletą jest jej rozmiar. O ile inne długosze są wielkimi i dużymi paprociami, które nie trafiają do mniejszych ogrodów, Osmunda lancea jest takiej wielkości, ze swobodnie może być sadzona nawet w mikro ogródkach.

13.04.2018 -wczesny start Osmunda lancea, jak zawsze .Kapitalne, pokryte białym meszkiem pastorały już czają się gotowe do rozwinięcia



Dziś (16.04.2018), pastorały na tyle urosły, że widać mnóstwo jeszcze zwiniętych liści zarodnionośnych


.

Młode rośliny zimujące w szklarni wyrosły całkiem duże. Podobne wysadzone do gruntu są znacznie mniejsze.

Mój mały długoszek dziś

Miesiąc od pojawienia się liści zarodnionośnych, zarodniki sa już prawdopodobnie dojrzałe. Wskazuje na to ich kolor.


fot.12.05.2018r
.

U mnie liście zarodnionośne już się zwinęły. Polu, Twój egzemplarz jest sporo większy, mój niestety podmarzł 2 lata temu

Osmunda lancea po fali upałów złapała drugi oddech i zaczęły sie pojawiać młode liście




fot.27.06.2018r
.

Całkiem pobrązowiała od przymrozków, Osmunda lancea też ciekawie wygląda


fot.24.10.2018r
.

Przykro mi, że to ja znów zaczynam tegoroczne wpisy w watku o tym długoszu, ale tak juz chyba musi być. Między suszkami z ubiegłego sezonu pokazały się już białe, wełniste łebki pastorałow. Z zadowoleniem stwierdzam, ze o około tydzień później, niż w 2018 roku.


fot.17.03.2019r.
.