"Wszystkie łąki i pastwiska,
wszystkie góry i pagórki są
- Aptekami."

( Paracelsus)


Ziołolecznictwo (fitoterapia) jest działem medycyny i farmakologii zajmującym się wytwarzaniem i stosowaniem leków pochodzących z roślin leczniczych w profilaktyce oraz leczeniu chorób.

Ludzkość od początku istnienia szukała sposobu radzenia sobie z przeróżnymi dolegliwościami. Kierowała się instynktem oraz obserwacjami świata zwierząt (np. małpy chore na malarię obgryzają korę chinowca).

Najstarszą księgą zawierającą opisy ziołowych środków leczniczych jest chińska Pent Sao ( powstała ok. 2700 r.p.n.e )

Do najwybitniejszych badaczy ziół należeli:
Hipokrates,Galenus Claudinus, Avicenna, św. Hildegarda, Paracelsus, prof. Jan Muszyński.

Zasady zbioru, przechowywania roślin leczniczych.

Zioła należy zbierać w dni suche i ciepłe, ale nie gorące! Najlepszą porą zbioru jest okres pomiędzy godziną 10 rano a 16 po południu. Zioła zawierają wtedy nawiększą ilość olejków eterycznych.
Zioła zbieramy z terenów "czystych". Nie powinno się zbierać ziół w okolicach fabryk czy pól uprawnych, na których dokonuje się oprysków pestycydami.

Zbieramy tylko zdrowe rośliny, nie powodując uszkodzenia ich systemów korzeniowych ( chyba, że surowcem ma być korzeń )

Po zbiorze należy poddać rośliny suszeniu. Miejsce suszenia musi być ciepłe, przewiewne oraz stosunkowo ciemne. Ziół nie należy suszyć na słońcu!

Po ususzeniu zioła należy rozdrobnić jak najbardziej się da, np. pognieść ręką, utrzeć. Rozdrobnione najlepiej się zaparzają, więcej substancji przechodzi do naparów.

Następnie uzyskany surowiec należy umieścić w butelkach, pojemnikach itp. szczelnie zamkniętych i dokładnie opisanych ( ! ) wraz z datą zbioru.

Ziele, liście, kwiatostany mają 2 letni termin przydatności.
Korzenie, kora, owoce- 3 letni.

Leczenie ziołami musi zostać starannie zaplanowane z uwzględnieniem odpowiedniej dawki: innej dla dzieci, innej dla osób dorosłych*, innej dla seniorów**.

* uśredniona dawka dla osoby dorosłej, podobnie jak w przypadku medycyny akademickiej podawana jest na 70 kg masy ciała
** senior to osoba, która ukończyła 70 lat.

Leczenie ziołami powinno trwać około 1 miesiąca. Po tym czasie należy zrobić ok. 3 tyg. przerwy.

Leczenie ziołami będzie tylko wtedy pozytywne, gdy spełnimy warunki:
-prawidłowego zbioru,
-suszenia,
-przechowywania ziół
oraz odpowiedniego ich zestawienia dla danej choroby.

O. Andrzej Klimuszko w swojej książce " Wróćmy do ziół leczniczych" podkreślał wagę ziół działających zespołowo. Uważał, że picie jednego tylko zioła przez dłuższy okres czasu za błąd, np. picie przez dłuższy czas naparu z mięty (samej mięty) prowadzi do uszkodzenia śluzówki żołądka i problemów z wątrobą.

Ostatnie zdanie, najważniejsze ...


W przypadku samodzielnego zbierania ziół obowiązuje ich dokładna znajomość! Jeśli nie jesteśmy pewni, nie zbierajmy.

Mam kilka fajnych książek zielarskich, m.in. receptury Bonifratrów, i fitoterapię rosyjską. Ale jest to wiedza z lat 8o-90 - czyli dość uboga w porównaniu z dzisiejszą. Najlepsze kompedium to stronki dr Różańskiego, najlepszego chyba w tej chwili polskiego speca od ziół. Podaje szczegółowe opracowania, zalecenia, przepisy na rozmaiate wykorzystanie ziół - napary, odwary, mieszani, nalewki, intrakty, maści.

Znam opracowania dr Różańskiego. Stanowi dla mnie szybką ściągawkę, jak się nie chce w książkach szukać.
Świetnie, że jest ktoś, kto wszystko zbiera do kupy, opisuje i propaguje.
Wiedza z lat 80-90 jest o tyle dobra, że dostępna szerzej. Teraz wydaje się kolorowe poradniki, nicniewnoszące, a współczesna wiedza jest jakaś tajemnicza. W dodatku wprowadza się duży zamęt.
Nie mam nic rosyjskiego w biblioteczce, trzeba by to naprawić.

tu można ściągnąć fajną książkę W. Poprzęckiego - warta przeczytania www.powrotdonatury.net.pl/czytelnia/Czytelnia/Apteka%20natury%20-%20ksi%C4%85%C5%BCki/Zio%C5%82olecznictwo%20-%20Poprz%C4%99cki.pdf/detail.html