Sosna wydmowa (Pinus contorta)


– gatunek drzewa iglastego należący do rodziny sosnowatych (Pinaceae). Jest to sosna dwuigielna z podrodzaju Pinus wykazująca cechy pirofityczne. Występuje na zachodnim wybrzeżu Ameryki Północnej (USA, Kanada, Meksyk) oraz w niektórych rejonach środkowego zachodu USA (np. dominuje w Parku Narodowym Yellowstone). Taksony wewnątrzgatunkowe tej sosny są geograficznie rozdzielone w obrębie jej zasięgu. Nadmorskie podgatunki rosną na stanowiskach od poziomu morza do ok. 600 m n.p.m., podczas gdy formy śródlądowe spotykane są na wysokościach od ok. 400 do 3500 m n.p.m.


Morfologia

Pokrój
Krzaczasty do drzewiastego. Korona drzewa zróżnicowana, dolne gałęzie często opadające, górne rozpostarte lub wzniesione. Szczyt korony bywa spłaszczony lub zaostrzony.

Pień i gałęzie
Osiąga wysokość 10–35 m i średnicę 0,9 m. Najniższe są okazy z podgatunku contorta, podczas gdy subsp. murrayana może osiągać wysokość nawet 50 m. Kora ciemna, brązowa do szaro- lub czerwono-brązowej o grubości zmiennej w zależności od wieku, od cienkiej i łuszczącej się niewielkimi płatami do grubej i głęboko spękanej. Początkowo spękania układają się we wzory kwadratowe, u starych drzew dominują spękania pionowe, między którymi znajdują się wąskie i krótkie płytki. Gałązki smukłe, w pierwszym roku zielonkawo-brązowe, w kolejnych pomarańczowo-brązowe do czerwono-brązowych, z wiekiem ciemniejące.

Liście
Igły zebrane w pęczki po 2, od żółtozielonych przez zielone, aż po odcienie ciemnozielone. Igły są grube, krótkie, długości 4–5 cm, nieznacznie spłaszczone i często skręcone. Brzegi igły drobno ząbkowane, wierzchołek tępy do zaostrzonego lub wąsko spiczasty. Pochewki liściowe trwałe, o rozmiarach 0,3–0,6 cm. Pąki wąsko- do szerokojajowatych, o długości 1,2 cm, lekko żywiczne. Rzędy aparatów szparkowych widoczne na wszystkich stronach liści.

Szyszki
Szyszki męskie pomarańczowo-czerwone, elipsoidalne do cylindrycznych, długości 5–15 mm. Dojrzałe szyszki żeńskie niesymetryczne, podłużne do jajowatych przed otwarciem, szerokojajowate do kulistych po otwarciu, długości 3–6 cm. Prawie siedzące lub osadzone na krótkiej szypułce o długości do 3 mm, rozpostarte lub odgięte ku nasadzie gałęzi. Łuski nasienne grube, z romboidalną, wydłużoną apofyzą, o centralnej piramidce zakończonej wydłużonym wyrostkiem lub smukłym kolcem o długości do 6 mm. Nasiona długości około 5 mm, czarne lub płowe do czerwonobrązowych z czarnymi cętkami, opatrzone kleszczowatym skrzydełkiem o długości 10–14 mm.

Korzenie
System korzeniowy zróżnicowany zależnie od rodzaju podłoża, przeważnie dosyć płytki. Korzenie palowe i pionowe odnogi są powszechne, jednak gdy napotkają wodę lub twardy grunt, mogą obumrzeć, wygiąć się lub kontynuować wzrost w poziomie.

Źródło: Wikipedia

Sosna wydmowa 'Anna Aurea'

Sosna wydmowa 'Chief Joseph'

Sosna wydmowa 'Taylor's Sunburs'

Sosna wydmowa'Chief Joseph'
Pinus contorta

Odmiana znaleziona przez Douga Willa jako siewka w amerykańskich górach Wallowa, Oregon.
W ciągu sezonu igły w kolorze zielonym. W początkach października, wraz z pierwszymi przymrozkami zaczynają przebarwiać się na intensywnie żółty kolor.

Przeglądając zdjęcia z Wojsławic z 2017 r. znalazłam zdjęcie sosny wydmowej 'Taylor's Sunburst',
więc wstawię, bo może ktoś będzie zainteresowany.







Zdjęcia zostały zrobione w czerwcu.

Sosna wydmowa 'Taylor's Sunburst'
Pinus contorta

Odmiana odkryta przez Alana Taylora w stanie Colorado.
Charakterystyczne dla niej są jaskrawo żółte wiosenne przyrosty, które utrzymują się nawet do 6 tygodni.
Pokrój: wąskostożkowy.
Tempo wzrostu: po dwóch latach uprawy, oceniam, jako średnie.
Stanowisko: słoneczne, choć toleruje też lekkie ocienienie.

U mnie rośnie na słonecznym stoku

fot.02.06.2020

Pinus contorta 'Taylor's Sunburst' wiosną zachwyca złotymi przyrostami.

fot.26.06.2020

Sosna wydmowa 'Anna Aurea'
Pinus contorta

Miała jakieś problemy (przestój) ale jak widać już się zebrała

Pinus contorta 'Taylor's Sunburst'

fot.04.09.2020 Wojsławice

Pinus contorta Chief Joseph - mój jesienny nabytek. Faktycznie intensywnością koloru bije na głowę wszystkie inne iglaki o żółtym, zimowym wybarwieniu igieł.
Mam nadzieję, że zadomowi się u mnie, bo słyszałem wiele opinii iż wytrzymuje w ogrodzie najwyżej kilka sezonów.

fot. 02.02.2020

Trochę przez ten sezon urosła ale to jednak ciągle mikrus - fot. 03.01.2022



Podczas ostatniej bytności w Niemczech trafiłem na wyprzedaż w znanym markecie budowlanym ... 'Chief Joseph' za kilkanaście euro, a że był trzy razy większy od mojego to jakoś nie potrafiłem się oprzeć pokusie...
No i są już dwa Józki

Pinus contorta 'Chief Joseph' cały sezon zielona ... ale jak się zażółci jesienią, po pierwszych przymrozkach, to konkurencja blednie a ona błyszczy. Prawdziwa gwiazda zimowego ogrodu.



fot. 01.01.2023

Zakupiona w listopadzie Pinus contorta Chief Joseph
Zd.30.11.2022

fot. 28.02.2023

Pinus contorta 'Chief Joseph' ... fot. 29.01.2024




Mam i drugą ale rośnie między wysokimi bylinami i na razie to trochę taki wypłosz ... jednak jak jeszcze trochę podrośnie to na pewno będzie z niej duża pociecha.

Pinus contorta Chief Joseph, mój tegoroczny nabytek. Malutki jeszcze, ale dzięki kolorystyce widoczny z daleka

fot. 01.12.2024