Nie była to jakaś szalona podróż, a wycieczka do dawnych letnisk i kąpielisk podwarszawskich. Wycieczka do miejsc, do których dawno już chcieliśmy dotrzeć, ale jakoś się nie składało. Dzięki ogłoszeniu o zorganizowanej wycieczce na profilu Fb Świdermajer Team udało się zobaczyć kawałek historii związanej z uzdrowiskami i letniskami położonymi w tzw. linii Otwockiej.
Domy drewniane, z charakterystycznymi werandami i zdobieniami zostały "wymyślone" przez rysownika ale i działacza społecznego Elwiro Michała Andriollego, który pod koniec XIX w. kupił 200 ha terenu i zbudował domy na wynajem, do spędzania czasu na wypoczynku, kąpielach słonecznych w pięknych okolicznościach przyrody. Nazwa świdermajer przypisywana jest Gałczyńskiemu, który dla jaj skrzyżował nazwę płynącej tu rzeczki i jednocześnie kąpieliska ze stylem biedermeier.



Ponieważ wycieczka zaczynała się w Międzylesiu, W. miał przyjechać rano do domu z leśniczówki (nocuje tam, bo brak kierowcy w firmie powoduje, że musiał przeorganizować sobie czas) i samochodem mieliśmy udać się na miejsce zbiórki. W międzyczasie wymyślił, żeby jednak pojechać komunikacją publiczną, co nieoczekiwanie stało się dla niego źródłem nowych wrażeń. Pojechaliśmy tramwajem do dworca Warszawa Śródmieście i tam przesiedliśmy się do SKM-ki. W. zauroczony jazdą pociągiem złożył uroczyste przyrzeczenie, że raz w miesiącu będzie sobie gdzieś jeździł pociągiem! Ja pociągów nie lubię, choc trzeba przyznać, że SKM-ka jest czysta, nowoczesna i z klimatyzacją.
W przyjemnym bufecie o wdzięcznej nazwie Kolej Rzeczy na dworcu na stacji docelowej zjedliśmy po kanapce, bo ja zapomniałam zjeść śniadanie, a W. jadł je bardzo wcześnie. Posililiśmy się, W. dodatkowo wspomógł się kawą, pogadaliśmy z sympatyczną panią bufetową i udaliśmy się na miejsce zbiórki. Od razu zostaliśmy zaopatrzeni w literaturę przez pana Roberta- organizatora wycieczki.
Program przewidywał zwiedzanie budynków w terenie lub oglądanie ich z okiem autobusiku.
W czasie jazdy pan Robert zaopatrywał nas w różnorakie wiadomości oraz mapki archiwalne zwiedzanych terenów.

Pierwszym punktem był budynek położony na terenie czegoś, co się nazywa Europejskie Centrum Edukacji i Kultury Jezuitów w Józefowie. Poza dość nowoczesnym budynkiem służącym jako centrum szkoleniowo-konferencyjne był tam budynek świdermajerowski, choć niezbyt strojny w ozdoby.
Bryła budynku wygląda tak


I charakterystyczne elementy



Zwiedziliśmy także niewielka kaplicę




Pod sosnami w cieniu zdumiały nas bezrozumne usiłowania utrzymania trawnika, blade wyciągnięte źdźbła kiełkowały z rzadka z rozrzuconych nasion. A można to z powodzeniem zastąpić roślinami, które dadzą sobie radę w takich warunkach.
I udaliśmy się w dalszą drogę.

c.d.n.

Kolejnym punktem był obiekt w trakcie renowacji, która trwa już trzy lata. To jeden z najokazalszych przykładów architektury linii otwockiej. Jest to dawny pensjonat wypoczynkowy i zakład leczniczy Abrama Gurewicza o powierzchni użytkowej prawie 3000m2 i siedmiu skrzydłach. Niszczejący wiele lat zabytek, co spowodowało, że niektóre fragmenty są już nie do odrestaurowania z oryginalnych elementów, ma być w przyszłości czymś, co inwestor nazwał "szpitalem estetycznym". Jak wyglądał przed rozpoczęciem prac można zobaczyć na fotkach w necie. Budynek kupiła firma Karolina Car Company za podobno 1,5 mln zł. Dzięki upierdliwości pani, która towarzyszyła nam podczas wycieczki i okazała się być architektem i technologiem drewna współpracującym z firmą budowlaną i z inwestorem, uratowano bardzo dużo. Niestety nic nie zostało z ogrodu w stylu angielskim jaki na początku XXw. otaczał pensjonat.
Obecnie trwają prace wykończeniowe i wszędzie jest jeszcze plac budowy.













c.d.n.

Uratowano kafle z oryginalnych pieców i choc teraz będą jedynie ozdobnymi atrapami, to wyglądają pięknie

To jedno z pomieszczeń, gdzie od wewnątrz jest oryginalne drewno, oczywiście wyczyszczone i zaimpregnowane
Tu jesteśmy na samej górze.


Przejeżdżając uliczkami oglądaliśmy jeszcze inne przykłady stylu świdermajer z okien autokaru w bardzo różnym stanie technicznym.

Następnym punktem zwiedzania była Willa Benkówka, która swą nazwę zawdzięcza byłemu właścicielowi Wilhelmowi Benke, który wybudował ją w 1896r.
35 lat temu kupili ją państwo Korwin-Mikke . Pani Małgorzata oprowadzała nas po ogrodzie opowiadając o historii tego jednego najstarszych świdermajerów, gdzie kiedyś były pokoje do wynajęcia dla letników.
Budynek wymaga stałej uwagi i regularnej konserwacji. Ma urzekające drewniane werandy, gdzie kiedyś nawet odbywały się przedstawienia teatralne.




c.d.n.

Słuchaliśmy pani gospodyni podziwiając detale snycerskie te oryginalne, jak i te uzupełnione po zniszczeniach po wojnie.












c.d.n.

Grupy pilnował pomocnik Pani Domu




No i jeszcze kilka zdjęć, bo dom i otoczenie bardzo klimatyczne







c.d.n.

Trzecia część wycieczki obejmowała oglądanie tzw. neo-świdermajerów czyli nowych budynków, których właściciele postanowili wpleść elementy charakterystyczne dla stylu. Cześć z nich widzieliśmy tylko z okien autokaru, więc fotki nędzne







Natomiast przed zakończeniem zwiedzania zobaczyliśmy dwa niedawno wykończone świdermajery położone w lesie sosnowym, który rozgrzany słońcem i rozśpiewany ptakami był chyba taki, jak 100 lat temu, kiedy zjeżdżali się tu kuracjusze, letnicy i pisarze, poeci z pobliskiej Warszawy.




W drodze powrotnej wypowiadali się uczestnicy wycieczki, którzy na co dzień mają do czynieni z tą architekturą, m.in. architekt projektujący nowoczesne domy w stylu świdermajer, fotograf. Były też panie od stołecznego i wojewódzkiego konserwatora zabytków. W zasadzie w grupie nieliczni, w tym my, byli spoza branży.
Autobus dowiózł nas do punkty wyjścia, na pożegnanie dostaliśmy wycięte ze sklejki zminiaturyzowane ornamenty świdermajerowskie.

Potwornie głodni weszliśmy do restauracji Niespodzianka, gdzie pożarliśmy obiad, a następnie udaliśmy się na stację Miedzylesie, skąd pociąg powiózł nas w drogę powrotną.


dziękuję za uwagę

Uwielbiam taką architekturę i znam ją, bo miasteczko, w którym mieszkam tez kiedyś było miejscowością uzdrowiskową. Odnajduję w Trzebnicy sporo domów o podobnym stylu budowy- niegdyś zaniedbanych, teraz pieczołowicie odnawianych.

Zuziu -dziękuje za fotorelację ,super się oglądało i czytało bo styl ten znany mi tylko z literatury i filmu

Pollu tak, podobne domy można spotkać w różnych regionach. Inspiracją dla Andriollego były i szwajcarskie domki i dacze rosyjskie. Niestety wiele z nich uległo zagładzie, czasem z premedytacją
Żanetko sama się bardzo cieszę, że zobaczyłam to na żywo, a tym bardziej, że się podoba i Tobie. Jeśli chodzi o film to np. w "Pora umierać" jedna z willi gra główną rolę. No, może nie główną, bo jednak Pani Danuta Szaflarska ...

Dzięki za relację! Zdjęcia super, nikt by lepiej tego nie zrobił ( ). Cenne i ciekawe miejsce! I sentymentalne!