Dryopteris affinis subsp. afffinis 'Grandiceps Askew'


William Askew, którego nazwisko uwiecznione zostało w nazwie tej nerecznicy mocnej, był jednym z najbardziej znanych miłośników i hodowców paproci późnej epoki wiktoriańskiej i pierwszej połowy XX wieku. Dziś ta szanowana postać jest niemal całkowicie zapomniana, więc przy okazji opisu paproci, kilka ciekawostek z życia tego pteridomaniaka.
Urodzony w 1857 roku, był aktywnym członkiem Brytyjskiego Towarzystwa Miłośników Paproci (BPS), od roku 1910 aż do śmierci w roku 1949. Mieszkał na północnym zachodzie Wysp Brytyjskich, w Kumbrii, na obszarze Lake District (Krainia Jezior), gdzie w miejscowości Keswick założył fern nursery (szkółke paprociową). Był zdobywcą wielu nagród na Flower Show i introduktorem kilku bardzo ciekawych paproci m.in Athyrium filix-femina Corymbiferum, Multifidum oraz nowej odmiany nerecznicy mocnej, właśnie 'Grandiceps Askew'.


William Askew w ogrodzie, przy swoim domu Derwent House (zdjęcia udostępnione BPS< przez wnuczkę, panią Lopez)



Askew stojący w środku grupy, z donicą - zwycięzcą konkursu 'Three Plypodies' na Flower Show w Southport w 1932 roku



Po śmierci Williama szkółka się nie utrzymała. W tej chwili w domu jest znany hotel 'Derwent House', prowadzony przez wnuczkę-panią Lopez. Gdy w 1991 roku - w stulecie istnienia BPS - około jego 60 członków udało się do Keswick, ze wzruszeniem zauwazyli, iż na terenie przy hotelu, nadal rośnie wiele paproci ze szkółki dziadka właścicielki, w tym olbrzymich rozmiarów, mocno rozrośnięty Dryopteris affinis 'Grandiceps Askew'.


Odmiana ta należy do podgatunku affinis (Dryopteris affinis subsp. affinis) i uważana jest przez paprociarzy za odporną, dobrze i dynamicznie rosnącą. 'Askew' charakteryzuje się bardzo ciężkimi, rozbudowanymi w kilku płaszczyznach grzebieniami kończącymi każdy liść. Rozszczepienia obserwujemy też na końcach osadek listków, ale są one sporo mniejsze, nie tak dramatyczne i ciężkie. Grzebienie nadają całej kępie nieco dziwną, rozczochraną, ale ciekawą formę, zwłaszcza, że długość frondów dochodzi do około 90 cm, zaś rozpiętość kępy to 60-80 cm. Niektóre brytyjskie źródła podają, iż wysokość kępy może wynieść nawet metr, ale w polskich warunkach raczej nie możemy liczyć na takie wymiary. Liście mają żywozielony kolor i są półzimozielone, w zależności od warunków klimatycznych.

W uprawie, jak inne nerecznice mocne, wymaga stanowiska półcienistego, o próchniczej i stale lekko wilgotnej glebie. Jak większosc paproci nie lubi zastoin wodnych i mrozowych. Choć gatunek-Dryopteris affinis jest odporny nawet do -30C, ja lekko okrywam tę odmianę, ze względu na nieprzewidywalność naszych zim i tendencję do mocnego wypiętrzania kłącza ponad poziom gruntu.






fot.12.11.2017r

----

Zdjęcia W. F. Askew i informacje o jego osobie, zaczerpnęłam z biuletynu BPS z 2013 roku.
Tomaszowi dziękuję za pomoc w pozyskaniu tych informacji.

.

Nerecznica 'Grandiceps Askew' latem



.

W tym roku spore zmiany .... Dryopteris affinis 'Grandiceps Askew' nie tylko zmężniał i pięknie się zagęścił, ale też, wraz z innymi nerecznicami mocnymi, został przeniesiony na nowe stanowisko. To dobrze ocienione miejsce na świeżo wybudowanym stoku paprociowym



Także jego cechy - podziały listków i wielopoziomowe grzebienie zakończeń frondów - bardzo się uwypukliły


fot.25.05.2018r
.

'Grandiceps Askew', jak inne nerecznice, przezywa teraz okres najbardziej dynamicznego rozwoju. Niemal codziennie mogę podziwiać młode, swieżo pojawiające się liście. Mają one sporo jaśniejszy kolor


fot.27.06.2018r
.

Nerecznica mocna 'Grandiceps Askew' - póki co- nie wyrosła na giganta, ale potencjał widać już teraz


fot.15.09.2018r
.

Mimo faktu, iż odmiana 'Grandiceps Askew' należy do najbardziej odpornego i trwałego podgatunku nerecznicy mocnej (subsp.affinis), nie dała rady opierać się mocnym przymrozkom, wiatrom i opadom śniegu. Teraz, w ostatniej dekadzie listopada, liście już w większości są połamane i rozłożone wokół rośliny.


fot.21.11.2018r.

Przez psią pogodę nie zaglądałem ostatnio do mojego, więc zdjęcie z końca maja

Nerecznica mocna 'Grandiceps Askew' na mocno cienistym i chłodnym stanowisku pod murem


fot.05.05.2019r.
.

Dryopteris affinis subsp. afffinis 'Grandiceps Askew' od roku na nowym stanowisku - może troszkę zbyt słonecznym, ale zasobnym i wilgotnym




fot.06.05.2021r.
.

Póki co, 'Grandiceps Askew' dobrze się ma a przede wszystkim pięknie się zagęścił




fot.05.06.2021r.
.

W tym roku mój 'Grandiceps Askew', bardzo ładnie się rozrósł i pokazał efektowne grzywy, Wygląda jakby na końcach liści wyrastały małe paprocie .

Ostatni paprociowy nabytek pod nazwą Dryopteris affinis 'Grandiceps'

fot.18.08.2022

Co za rozwichrzona i niesubordynowana paproć!
W młodym wieku wygląda przyzwoicie, ale im bardziej się rozrasta, tym bardziej wygląda, jakby piorun walnął w rabarbar!


fot.04.09.2022r.
.

Kupiłem w zeszłym roku, podobnie jak Basia pod nazwą Dryopteris affinis 'Grandiceps'. Stoi pod świerkiem, wbiłem jej od razu stelaż podtrzymujący , może nie będzie taka "spiorunowana".

Dryopteris affinis 'Grandiceps' rośnie na stanowisku umiarkowanie wilgotnym. Gliniaste podłoże wzbogacone było dużą porcją kompostu. Fajnie się zagęściła
w drugim roku uprawy.

fot. 02.10.2023

Ja również kupiłam tę paproć pod nazwą Dryopteris affinis 'Grandiceps' i nawet się zastanawiałam, czy ją tutaj umieszczać, ale widzę, że Basia i Tomek pokazują swoje w tym watku, to i ja moją przytulę tutaj




Edycja

Ponieważ bardzo mnie w oczy kłuje brak 'Askew' w nazwie, nie jestem przekonana co do prawidłowej nazwy tej paproci. Jestem natomiast skłonna uznać, że mam Nerecznica samcza (Dryopteris filix - mas) 'Grandiceps'

Tomku, Basiu, zajrzyjcie tam, proszę

Szczerze, to ja się już pogubiłem w tym nazewnictwie. Będę się musiał jej mocno przyjrzeć, ale jeszcze nie ruszyła. Trochę dziwne, mam nadzieję, że nie przepadła.