Bieluń surmikwiat (Datura metel L.) – gatunek rośliny jednorocznej z rodzin
y Psiankowatych (Solanaceae). Występuje w strefie międzyzwrotnikowej obu Ameryk. U nas uprawiana jako roślina ozdobna. Występuje w kilku odmianach barwnych, czasami traktowanych, jako odrębne gatunki. Możemy więc spotkać nazwy:
Datura alba Nees, - o kwiatach białych
Datura chlorantha Hook., - o kwiatach żółtych
Datura fastuosa L. - o kwiatach fioletowych lub biało-fioletowych.
W ogóle, systematyka roślin psiankowatych, ulega ciągłym zmianom. Do niedawna w rodzaju Datura (Bieluń) lokowane były liczne rośliny o kwiatach trąbkowych, zarówno skierowanych ku górze, jak i zwisających. Obecnie z tej rodziny zostały wydzielone rośliny o kwiatach zwisających i zaliczone do rodziny
Brugmansia. Zwyczajowo, w praktyce handlowej, nadal są nazywane daturami lub w tłumaczeniu z angielskiej nazwy „trąbami anielskimi”. Natomiast pozostałe w rodzaju Datura rośliny o kwiatach wzniesionych bywają nazywane „trąbami diabelskimi” ze względu na silne działanie trujące.
W praktyce ogrodniczej w naszym kraju liczą się w zasadzie cztery gatunki:
Bieluń dziędzierzawa (Datura stramonium L.)
Bieluń surmikwiat (Dataura metel )
Bieluń kolczasty (Datura ferox)
Bieluń indiański (Datura inoxia).
Bieluń surmikwiat, najczęściej uprawiany, to owłosiona roślina o wysokości do 1,2 m, z łodygą często fioletowo nabiegłą. Liście ma duże (20/15 cm) o blaszce sercowatej lub jajowatej. Osadzone są na kilkucentymetrowych ogonkach. Zazwyczaj prawie całobrzegie, tylko lekko na brzegach nieregularnie zatokowo-ząbkowane, na szczycie zaostrzone.
Kwiaty dość duże, wzniesione, w górnej części lejkowato poszerzone, barwy białej, żółtej lub jasno purpurowej, osiągają do 20 cm długości i ok. 10 cm średnicy. Owocem jest kolczasta torebka zwisająca przy łodydze o średnicy ok. 3 cm.
Uprawa bieluni nie jest skomplikowana. To rośliny jednoroczne rozmnażane z nasion. Czas wysiewu przypada w lutym lub w marcu. Nasiona umieszczamy w podłożu do wysiewu, w ciepłym (20 st. C) pomieszczeniu tuż przy oknie. Młodą sadzonkę możemy przesadzić do większej donicy i uprawiać ją na tarasie, albo przesadzić ją do gruntu. Miejsce powinno być słoneczne , a gleba żyzna. Należy zadbać o to, by była stale wilgotna. Po dwóch tygodniach po posadzeniu dokarmiamy roślinę nawozem dla gatunków kwitnących. W ogrodzie można je posadzić pod koniec maja.